1984

erlijk? Eigenlijk weet ik niet meer goed hoe het verhaal van 1984 gaat. Big Brother, ja, maar voor de rest? Gelukkig hoef je de plot niet te kennen om de voorstelling van Het Paleis te bekijken. 

Het is eerder een immersive experience, om het met een hippe omschrijving te benoemen. Je wordt helemaal ondergedompeld in de 2 minuten haat, de indoctrinatie en eigen waarheden van De Partij enerzijds en de twijfel, de gevoelens en het vasthouden aan de universele waarheden van Winston anderzijds. Maar hoelang kan je blijven volhouden dat 2 plus 2 vier is als je enkel hoort dat het 5 moet zijn?

De voorstelling katapulteerde me een kleine 20 jaar terug in de tijd. Meer bepaald naar Het Toneelhuis en de voorstelling Onegin van Guy Cassiers. Het gebruik van live video-projectie als onderdeel van een enscenering was toen compleet nieuw en dus ook heel verrassend. Ik was meteen verkocht! De teksten waren in dichtvorm, maar kwamen zo naturel over dat het er nooit te dik op lag. Die voorstelling had voor mij uren mogen duren… Dus heb ik de uitgave van Jevgeni Onegin uit de Russische Bibliotheek van Van Oorschot gekocht, waar ook nog eens de oorspronkelijke Russische tekst bij stond. En ben ik enkele dagen opnieuw naar de voorstelling gaan kijken. Dat heb ik nooit eerder en ook nooit daarna meer gedaan…

De voorstelling 1984 zat voor mij dan ook meteen goed 🙂

En wat hoor ik Björn Soenens bij zijn afscheid als VS-correspondent zeggen over het belang van factchecking? ‘2 + 2 blijft 4, ook al staat er iemand op die beweert dat het 5 is.’ Volgens mij had hij 1984 ook net opnieuw gelezen of de voorstelling gezien!

1984 vs Jevgeni Onegin

Cyrillus en Methodius

14 februari, da’s echt een feestdag. Nee, niet die van Valentijn, wel de dag van Cyrillus en Methodius, de grondleggers van het oudkerkslavisch, van waaruit later het Russisch is ontstaan. 

Het Russische alfabet heb ik altijd geweldig gevonden – ik puzzel nog altijd graag… Maar de rest? Urenlang heb ik op de Russische woordenschat gezwoegd, zonder al te heel aanknopingspunten écht geen makkie. Om nog maar te zwijgen van de grammatica met die naamvallen en, als kroon op het werk, de werkwoorden van beweging! Alleen wie zich er ooit aan gewaagd heeft, begrijpt wat ik bedoel…

En toch, toch waren die jaren van de Russische les en onderdompeling in die Slavische wereld een enorme verrijking. Klasgenoten met wie ik anders nooit een band zou gehad hebben en waarvan sommigen vrienden voor leven zijn geworden, een totaal andere cultuur die ik heb mogen leren kennen en fantastische reizen naar en in dat verre Rusland! Nooit zal ik de parade en herdenkingsmo(nu)menten in Moskou vergeten, de witte nachten in Sint-Petersburg, de vodkaloze ritten op de Transsiberische spoorlijn, de zonsondergang aan het Baikalmeer of het bezoek aan het goelagkamp Perm-36.

Кириль и Методии: спасибо!