Oftewel Het korte maar wonderbare leven van Oscar Wao in het Nederlands. Oscar is een dikzak en nerd die in Amerika woont, maar afkomstig is van de Dominicaanse Republiek. En die Dominicaanse Republiek heeft een prominente plaats in het verhaal. Niet alleen Oscar volgen we, ook zijn zus Lola, hun moeder Beli en hun grootvader Abelard. Centraal in het verhaal staat fukú, een soort familievloek die in de Zuid-Amerikaanse magie past, alsook de zoektocht naar liefde. Met dit boek heeft Junot Díaz een pareltje afgeleverd, zeker voor wie vertrouwd is met de Spaanse taal.
Dit boek is geschreven in ‘Spanglish’, een combinatie van Engels en Spaans. Ook in de Nederlandse vertaling is het Spaans gebleven. Voor wie Spaans kent, geeft dit een aangenaam effect, maar wie geen Spaans kent, zal dit misschien vervelend vinden. Hoe dan ook, ik heb van dit taaltje genoten, het komt heel natuurlijk over, je hoort de Spaanstalige immigranten als het ware spreken.
Hoewel Oscar Wao (een slecht uitgesproken ‘Oscar Wilde’) voorkomt in de titel, zijn de vrouwelijke gezinsleden de echte hoofdpersonages. In elk hoofdstuk staat een ander personage centraal. Of het nu de zus Lola, moeder Beli of grootvader Abelard is, elk van de personages wordt zo mooi uitgewerkt dat je meteen in het hoofd van die persoon zit. Vooral het verhaal van Beli raakt je omdat het niet alleen de kracht van de liefde van Beli beschrijft, maar ook de gruwel van het Trujillo-regime en de folteringen waartoe mensen in staat zijn.
De dictatuur van Trujillo in de Dominicaanse Republiek blijkt een rode draad in het boek van Junot Díaz. De verhalen die zich afspelen tijdens de dictatuur ademen een collectieve angst uit zoals die toen onder de bevolking heerste. Je kon niemand vertrouwen; elk woord, elke handeling kon ervoor zorgen dat je opgepakt, gefolterd en opgesloten werd. Maar ook tijdens het leven van Oscar en Lola, die pas nadien naar Santo Domingo gingen, voel je dat de dictatuur blijft sluimeren in het leven van de inwoners.
Hoe zwaar en moeilijk het leven van de beschreven personages vaak is, toch gebruikt Díaz enorm veel humor. Dat houdt het verhaal luchtig en aangenaam om lezen. Ook zit het boek vol met liefde: liefde voor man of vrouw, liefde voor kinderen en kleinkinderen, liefde voor ouders.
Junot Díaz kreeg de Pulitzerprijs voor The Brief Wondrous Life of Oscar Wao. Terecht. Dit is het beste boek dat ik de afgelopen maanden gelezen heb. Alleen jammer dat het geen paar honderd pagina’s extra telt…
Geschreven 2009/06/21